De zomers in Nederland worden steeds heter. Een hittegolf was vroeger een uitzondering, maar nu zijn meerdere aaneengesloten extreem warme dagen steeds vaker de norm. Voor 2016 waren er gemiddeld slechts een paar tropische dagen (30°C of warmer) per jaar, terwijl er in recente zomers soms meer dan tien van zulke dagen voorkomen. In 2019 was er in Nederland zelfs een recordtemperatuur van 40,7°C!
Deze stijgende temperaturen hebben grote gevolgen voor de gezondheid. Hitte kan leiden tot uitdroging, hitte-uitputting en in ernstige gevallen zelfs een hitteberoerte. Vooral kwetsbare groepen zoals ouderen, jonge kinderen en mensen met chronische aandoeningen lopen een verhoogd risico. Ouderen hebben vaak een verminderd dorstgevoel, waardoor ze sneller uitgedroogd raken. Ook kan extreme hitte bestaande gezondheidsproblemen, zoals hart- en vaatziekten, verergeren. Daarom is het belangrijk om voordat het zomer is maatregelen te nemen om je huis en tuin hittebestendig te maken.
Een boom in je tuin, bij voorkeur aan de zuidkant van je woning, zorgt voor schaduw. Hierdoor krijgen gevels en ramen minder direct zonlicht en blijft de binnentemperatuur aangenamer. Bomen verdampen daarnaast vocht, wat zorgt voor een koelere omgevingstemperatuur. Bomen plant je het liefste in de wintermaanden (van november tot en met maart). Geschikte soorten zijn bijvoorbeeld de linde, plataan of een Japanse kers.
Een pergola met klimplanten biedt schaduw en verkoeling op warme dagen. Kies bij voorkeur voor een bladverliezende plant, zoals een druivelaar of blauwe regen. Zo heb je in de winter maximale lichtinval en in de zomer juist verkoeling. Een bijkomend voordeel is dat een pergola niet alleen functioneel is, maar ook zorgt voor een sfeervolle, groene buitenruimte. Als je op eigen terrein kunt parkeren, kan een pergola bij de oprit er ook voor zorgen dat de auto ’s zomers minder opwarmt. Wel zo prettig als je hem op een hete dag nodig hebt.
Groene gevels helpen om je woning te isoleren en opwarming te voorkomen. Planten als wilde wingerd en zorgen ervoor dat de gevel minder warmte absorbeert. Ook dragen ze bij aan de biodiversiteit en verbeteren ze de luchtkwaliteit. Kies bij voorkeur voor een zelfhechtende plant of gebruik een rek om schade aan de gevel te voorkomen.
Heb je een plat dak boven een leefruimte? Dan kan een groen dak een goede oplossing zijn. Groene daken, bijvoorbeeld met sedum of kruidenmengsels, zorgen ervoor dat de ruimte eronder minder snel opwarmt in de zomer en beter geïsoleerd is in de winter. Ook houden ze regenwater vast, waardoor wateroverlast bij zware regenbuien wordt beperkt. Een groen dak draagt daarnaast bij aan de biodiversiteit en zorgt ervoor dat je dakbedekking langer mee gaat. Het is niet moeilijk om zelf een groen dak aan te leggen, maar je kunt het ook uitbesteden. Let wel op dat de constructie het extra gewicht aan kan!
Groen werkt verkoelend door verdamping op hete dagen. Hoe meer bladoppervlak, hoe groter dit effect. Kies bijvoorbeeld voor een haag in plaats van een schutting, of laat een schutting begroeien met bijvoorbeeld klimop. Een groene tuin helpt niet alleen tegen hitte, maar maakt je omgeving ook beter bestand tegen andere extreme weersomstandigheden. Planten nemen regenwater op en houden het langer vast, waardoor je tuin minder snel uitdroogt en wateroverlast na een hoosbui wordt beperkt. Daarnaast trekt een groene tuin vogels, vlinders en andere dieren aan, wat bijdraagt aan een gezondere leefomgeving.
Buitenzonwering is effectiever dan binnenzonwering, omdat het voorkomt dat zonlicht je ramen bereikt en de binnenruimte opwarmt. Schermen, luiken of luifels kunnen de binnentemperatuur aanzienlijk verlagen. Kies voor een verstelbare optie, zodat je zelf de hoeveelheid schaduw kunt regelen afhankelijk van het weer.
Door nu al maatregelen te nemen, zorg je ervoor dat je woning deze zomer comfortabel blijft, terwijl je tegelijkertijd bijdraagt aan een beter klimaat en een gezondere omgeving. En het voorkomt mogelijk de aanschaf van airco’s, die veel energie verbruiken.