Deze week wordt het tot 30 graden met een hoge luchtvochtigheid. Door klimaatverandering hebben we steeds vaker te maken met hitte. Dit heeft allerlei negatieve gevolgen. Ouderen en mensen die ziek zijn kunnen vaak slecht tegen hitte, waardoor het sterftecijfer tijdens een hittegolf stijgt. In juli 2019 werden er in Nederland record-temperaturen van boven de 40 graden gemeten met als gevolg 400 extra doden. Daarnaast heeft hitte een negatief effect op slaap en productiviteit en hebben we steeds meer last van bijvoorbeeld de eikenprocessierups en teken. Verkoeling is dus erg belangrijk. Airco’s gebruiken echter erg veel stroom en dragen daardoor bij aan de opwarming van de aarde. Gelukkig zijn er duurzamere alternatieven die zorgen voor verkoeling:
Tegels houden erg veel warmte vast en geven dit ‘s nachts af. De temperatuur in binnensteden ligt daardoor 's avonds soms wel 7 graden hoger dan in het buitengebied. Door zo veel mogelijk tegels weg te halen en te vervangen door beplanting verkoel je je omgeving. Vooral hoge planten en planten met een groot bladoppervlak hebben een verkoelende werking vanwege schaduwvorming en verdamping. Een grote boom werkt zelfs net zo verkoelend als 10 airco’s! Je kunt ook planten over een pergola laten groeien om minder zonnestraling op je woning te hebben. Bladverliezende planten zoals een druif zorgen in de zomer voor verkoeling, terwijl ‘s winters het zonlicht niet wordt tegengehouden.
Een groene tuin zorgt voor verkoeling buitens- en binnenshuis © Marleen Michels
Een airco verkoelt de hele ruimte, wat veel energie kost. Door gericht jezelf te verkoelen hoef je niet een energievretende airco aan te zetten. Kies daarom voor een ventilator, natte washandjes en/of een verkoelend voetenbadje. Het is daarnaast erg belangrijk om genoeg te blijven drinken. Bij ouderen neemt de dorstprikkel af, dus is het erg belangrijk om hen aan te moedigen om voldoende te blijven drinken. Als het voor de gezondheid tóch nodig is om een airco aan te schaffen, kies dan voor een apparaat met energielabel A++(+).
Ook een groen dak werkt verkoelend. De meeste groene daken bestaan uit een substraatlaag met sedumbeplanting. Groene daken zijn in cassettes te koop en gemakkelijk zelf aan te leggen, maar er zijn ook bedrijven die groene daken aanleggen. Op een warme dag is het dakoppervlak van een groen dak zo’n 27 graden, terwijl een bitumendak tot 70 graden op kan warmen! De temperatuur onder een groen dak ligt op een hete dag zo’n 3 - 5 graden lager. Zonnepanelen leveren meer op wanneer ze op een groen dak liggen, omdat hitte het rendement van de panelen verlaagt. Daarnaast is een groen dak goed voor de biodiversiteit en houdt het veel regenwater vast, waardoor tijdens hoosbuien het riool wordt ontzien en er minder kans is op wateroverlast.
Als je samen met buren een groen dak aanlegt kun je subsidie aanvragen bij het Waterschap!
Sedumdaken in bloei © Marleen Michels
Een goedkoper alternatief voor een groen dak is een wit dak. Een wit dak wordt op een zomerse dag niet warmer dan 40 graden, omdat de lichte kleur meer zonlicht reflecteert. De ruimtes onder een wit dak zijn op warme dagen zo’n 6-10 graden koeler dan ruimtes onder een zwart dak. Ook een wit dak zorgt ervoor dat zonnepanelen meer opbrengen. Het wit verven van het dak is een relatief goedkope maatregel. Er zijn dakdekkers die witte daken leggen, maar je kunt ook kiezen voor een speciale verf zoals die van Rawpaint.
Zorg dat de warmte overdag niet binnenkomt door de deuren en ramen zoveel mogelijk dicht te houden. Daarnaast helpt het om een zonnescherm omlaag te draaien en gordijnen te sluiten. Zet enkel ‘s ochtends vroeg en ‘s avonds laat de ramen tegen elkaar open voor verkoeling. Het kan ook helpen om zo min mogelijk warmteverliezende apparaten aan te zetten zoals ovens en computers.