Voorkom hitte in huis en tuin: ga voor groen!

Door klimaatverandering stijgt het aantal tropische dagen. Ook deze week wordt het weer boven de 30^oC. Deze hoge temperaturen hebben als gevolg dat we slechter slapen, fysieke klachten kunnen krijgen en minder productief zijn. En het kan zelfs gevaarlijk zijn voor ouderen, jonge kinderen en mensen met bepaalde aandoeningen. Tijdens de hittegolf van 2020 stierven er in ons land zelf 650 mensen door de hitte! Gelukkig zijn er een aantal groene maatregelen die we kunnen nemen om zowel de binnen- als buitentemperatuur op hete dagen te verlagen:

Plant een boom

De maatregel der maatregelen om hitte tegen te gaan is het planten van meer bomen. Een boom werkt verkoelend door het geven van schaduw en vanwege verdamping. Één boom werkt zelfs net zo verkoelend als 10 airco’s! Zowel de omgevingstemperatuur als de gevoelstemperatuur is onder een boom lager dan in de volle zon. Dit scheelt zelfs tussen de 10^oC en 15^oC. Als je een boom rondom je huis hebt zorgt de schaduwwerking er ook voor dat muren, daken en tegels minder opwarmen. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat muren die in de schaduw van een boom staan zelfs 20 graden minder opwarmen. Als je niet veel ruimte in je tuin hebt voor een grote boom dan kun je ook kiezen voor een voorgeleide dakboom (zoals een dakplataan of dakamberboom) boven het terras.

Leg een groen dak aan (of ga voor wit)

Op zomerse dagen kan de binnentemperatuur onder een groen dak 3^oC tot 5^oC koeler zijn. De oppervlaktetemperatuur van groene daken is op een zonnige dag in de zomer zo’n 27 ^oC in tegenstelling tot een bitumendak van 70^oC! De omgevingstemperatuur boven een groen dak is overdag niet aanzienlijk lager, maar ’s avonds wanneer het hitte-eiland effect optreedt wel. Witte daken en gevels warmen daarnaast minder op omdat ze meer zonlicht reflecteren. Het reflecterende vermogen van witte betonnen dakpannen is bijvoorbeeld 15x groter dan dat van zwarte bitumen dakbedekking. De ruimtes onder een wit dak zijn op warme dagen ongeveer 4-10^oC koeler dan ruimtes onder een zwart dak. 

Onthard en vergroen

Stenen nemen warmte op en geven dit ’s avonds langzaam weer af. Vooral in stedelijke gebieden treedt dit zogenaamde hitte-eiland effect op met als gevolg dat het hier ’s avonds ongeveer 7^oC warmer is dan op het platteland. Dit is niet bevorderlijk voor een goede nachtrust. Ook in de tuin kun je het verschil tussen veel of weinig tegels merken. De temperatuur van terrastegels kunnen op hete dagen makkelijk oplopen tot 50^oC. Hoe donkerder de tegel, hoe warmer. Lichte tegels en grind warmen minder op maar nog beter is het beperken van verharding en zo veel mogelijk groen aanplanten. Verdamping en schaduw van planten zorgen er namelijk voor dat de directe omgevingstemperatuur 2^oC tot 5^oC lager komt te liggen. Zorg dus vooral voor zo veel mogelijk groen rondom je gevel en rondom het terras.

Verticaal groen

Je hoeft je hierbij niet te beperken tot borders of planten in potten. Door te kiezen voor een groene grensafscheiding, pergola of gevelbegroeiing vergroot je het oppervlakte groen zonder dat dit ten koste gaat van je tuinoppervlakte. Een muur die begroeit is met klimplanten voelt 10 – 15^oC koeler aan. De isolerende werking van groene gevels is prettig voor zowel de binnen- als de buitentemperatuur. Goede klimplanten met een verkoelend effect zijn bijvoorbeeld de Toscaanse jasmijn en clematis. Een pergola kun je bijvoorbeeld laten begroeien met een druivelaar. Zo zit je ’s zomers lekker in de schaduw, maar heb je in de winter en het voorjaar lekker zon omdat de bladeren zich pas later in het voorjaar vormen.

Heb je nu direct verkoeling nodig? Sluit dan overdag deuren en ramen en zet ze 's ochtends vroeg en 's avonds laat tegen elkaar open. Gebruik zonwering en/of sluit de gordijnen en zorg dat je voldoende drinkt. Ook een nat washandje of koud voetenbadje doet wonderen!