Repareren of vervangen: wat is duurzamer?

Repareren is vaak beter dan vervangen. Dat geldt natuurlijk voor bijvoorbeeld kleding en schoenen, maar ook voor sommige elektronische apparaten. Er zijn echter ook apparaten waarbij het soms duurzamer is om ze te vervangen als ze kapot gaan. De laatste jaren zijn apparaten als wasdrogers en vriezers namelijk veel energiezuiniger geworden, waardoor de klimaatimpact van het maken van deze apparaten kleiner is dan dat van het gebruik. Maar wanneer is dat wel het geval en wanneer niet? 

Laptops, smartphones en tablets

Kleine elektronische apparaten zoals laptops, smartphones en tablets kun je eigenlijk altijd beter laten repareren. In deze apparaten zitten veel (edel)metalen die steeds zeldzamer worden en op een zeer milieuonvriendelijke manier worden gewonnen. Tegenwoordig zijn mijnen geen tunnels onder de grond of in bergen meer, maar enorme stukken land die volledig zijn vernietigd totdat er een grote krater overblijft. Daarnaast verbruiken de werktuigen die worden gebruikt bij het winnen van deze grondstoffen heel veel diesel. Ook is er gigantisch veel water nodig om de edelmetalen te scheiden van andere grondstoffen. Dit water wordt meestal geloosd in rivieren, terwijl er nog veel giftige stoffen in zitten.

Wist je dat er 130 gram aan mineralen en zeldzame aardmetalen in je mobiele telefoon zit? En dat hiervoor 44 kg aan steen wordt gewonnen en vernietigd? Voor de productie van een computer is zelfs 200 kg aan grondstoffen nodig!

Ook als je apparaten niet meer te repareren zijn is het daarom goed om voortaan voor een refurbished model te kiezen in plaats van een gloednieuwe. De klimaatimpact hiervan is drie keer kleiner dan van nieuwe apparaten. Kies bijvoorbeeld voor een Fairphone. Deze is naast refurbished ook modulair en (daardoor) makkelijker te repareren. Lever elektrische apparaten die niet meer te repareren zijn in bij een inleverpunt van bijvoorbeeld Wecycle.

Kleine apparaten

Keukenapparatuur zoals blenders en verzorgingsapparaten zoals föhns zijn de afgelopen jaren nauwelijks duurzamer geworden. Daarnaast gebruik je veel van deze apparaten niet dagelijks, waardoor de impact van het maken van dergelijke apparaten groter is dan van het gebruik. Het is daarom vaak duurzamer om deze apparaten te (laten) repareren. Het is uiteraard belangrijk dat degene die de apparaten repareert kundig is om brandgevaar te voorkomen. Bezoek bijvoorbeeld het eerstvolgende Repaircafé. 

Witgoed

Bij de afweging om witgoed te repareren of te vervangen, spelen zowel de leeftijd van het apparaat als de energie-efficiëntie een cruciale rol. Koelkasten, vriezers en wasdrogers zijn de afgelopen jaren aanzienlijk energiezuiniger geworden. Daarom is het, vanuit milieuoogpunt, vaak beter om oudere modellen te vervangen door nieuwe, zuinigere exemplaren. Dit geldt met name voor apparaten ouder dan 10 tot 15 jaar.

Bij wasmachines en vaatwassers is de situatie genuanceerder. Hoewel ook hier verbeteringen in energie-efficiëntie zijn doorgevoerd, is het vaak milieuvriendelijker om deze apparaten te laten repareren, vooral als ze minder dan 12 jaar oud zijn. Bij vervanging is het raadzaam te kiezen voor modellen met een hoog energielabel, zoals A of B, om de milieu-impact te minimaliseren. Oude apparaten kunnen het beste worden ingeleverd bij de winkel waar je een nieuw apparaat koopt of bij de milieustraat, zodat ze op een verantwoorde manier worden gerecycled.